پیچ چیست؟
پیچ یک قطعه فلز نوک تیز کوتاه با سر چاک دار است با رزوه های مارپیچ شکل که دور محور بلند آن می چرخد و برای اتصال اجسام با پیچاندن آن استفاده می شود. پیچ ها از انواع بست هایی هستند که برای بستن اجسام با استفاده از ابزارهایی مانند چکش یا پیچ گوشتی استفاده می شوند.
پیچ ها اغلب به صورت خود رزوه ای ساخته می شوند، به این معنی که در هنگام چرخاندن پیچ، رزوه جسم را می بُرد. این یک رزوه داخلی ایجاد می کند که باعث می شود جسم محکم شده و از بیرون کشیده شدن آن جلوگیری می کند.
پیچ ها در اشکال و اندازه های مختلف موجود هستند و هر کدام عملکردهای متفاوتی دارند. آن ها معمولا گرد، مسطح، کوتاه و بلند هستند، اما شناسایی آن ها برای استفاده در پروژهایتان دشوار خواهد بود زیرا در انواع مختلف موجود هستند.
برای اینکه اطلاعات دقیقی در مورد انواع پیچ به شما بدهیم، 20 نوع پیچ را به شما معرفی می کنیم که اکنون در صنایع و یا در خانه از آنها استفاده می شود. بنابراین بیایید در مورد هرکدام از این پیچ ها بدانیم.
قسمت های مختلف پیچ
قسمت های اصلی پیچ به شرح زیر است:
1. درایو
2. کلگی
3. شنک رزوه شده
4. شنک بدون رزوه
5. رزوه
6. طول رزوه
7. نوک پیچ
8. تاج رزوه
9. ضخامت پیچ
1. درایو
این قسمت به سر پیچ نیز معروف است. درایو شکافی است که نوک پیچ گوشتی برای چرخاندن پیچ قرار می گیرد. اندازه ها و شکل های مختلفی از درایوها موجود است. با توجه به آن، بهتر است چندین پیچ گوشتی با نوک های مختلف در جعبه ابزار شخصی وجود داشته باشد.
2. کلگی
کلگی قسمت اصلی پیچ است که در بالای آن قرار دارد. انواع پیچ ها را می توان توسط سر پیچ بست یا باز کرد. معمولا پهن تر از شنک و رزوه است. می تواند تنظیم پیچ گوشتی یا آچار را تنظیم کند.
3. شنک رزوه شده
این همان قسمت مخروطی است که در آن رزوه ها و شیارهای مارپیچ روی پیچ قرار دارند. در این محل پیچ به جسم متصل می شود.
4. شنک بدون رزوه
این قسمت بلندترین قسمت پیچ است که رزوه ندارد و ممکن است در برخی از انواع پیچ ها وجود نداشته باشد. معمولا در قسمت بالا است و به نوک پیچِ چوب رو این امکان را می دهد تا پیچ را به داخل چوب بکشد.
5. رزوه
رزوه یک برجستگی یا چیزی شبیه به آن به شکل حلزونی یا مارپیچ مخروطی در سطح بیرونی یا درونی استوانه یا مخروط است.
فاصله بین هر رزوه که تفاوت ایجاد می کند به عنوان گام شناخته می شود. برخی از پیچ ها دارای رزوه های کوتاه هستند که به یکدیگر نزدیک هستند و برخی رزوه های بزرگتری دارند که فاصله بیشتری دارند.
6. طول رزوه
به طور کلی طول رزوه کامل یا نیمه است. بنابراین، رزوه کامل و نیمه ی پیچ (نیم رزوه) نیز موجود است.
7. نوک پیچ
پایین ترین قسمت پیچ است که وارد جسمی می شود که می خواهید پیچ را درون آن قرار دهید. معمولا به پیچیده شدن در بدنه های اتصال کمک می کند.
اگر نوک نداشته باشد، تبدیل به پیچی می شود که نیاز به سوراخ از پیش ساخته شده دارد. اما، برخی از پیچ ها این قسمت را از دست می دهند در حالی که رزوه ها هنوز پابرجا هستند.
8. تاج رزوه
تاج رزوه قسمت اصلی رزوه و بخش برجسته آن است، چه رزوه داخلی باشد و چه خارجی.
9. ضخامت پیچ
ضخامت پیچ با دو قطر اندازه گیری می شود که یکی قطر کوچک و دیگری بزرگ است. قطر بزرگ، قطر قطورترین قسمت رزوه و قطر کوچک قطر پایه پیچ است.
انواع پیچ
انواع پیچ به شرح زیر است:
1. پیچ کالسکه ای
2. پیچ کفسازی یا دکینگ
3. پیچ های دو سر رزوه
4. پیچ کناف (درای وال)
5. پیچ چشمی
6. پیچ قاب بندی
7. پیچ سر فیلیستر
8. پیچ شش گوش
9. پیچ درایو چکش
10. پیچ لگ
11. پیچ ماشینی
12. پیچ بنایی
13. پیچ سر بیضی
14. پیچ سر پان
15. پیچ نئوپان
16. پیچ چهارگوش
17. پیچ شیروانی
18. پیچ تنظیم
19. پیچ شانه دار
20. پیچ ورقکاری
21. پیچ سرسوکتی
22. پیچ نوک مته ای
23. پیچ واشردار
24. پیچ چوب
25. پیچ جوش
26. پیچ ضد سرقت
1. پیچ کالسکه ای
پیچ کالسکه ای نوعی پیچ است که برای بستن فلز به فلز یا چوب به فلز استفاده می شود. تفاوت این پیچ با سایر پیچ ها در سر قارچ مانند است و تمام طول شنک آن گرد شده است.
پیچ کالسکه ای با سر گنبدی طراحی شده است که می تواند از شل شدن از یک طرف جلوگیری کند. سر پیچ که سایز آن افزایش یافته است نیز مانع از کشیده شدن پیچ در داخل سازه چوبی می شود. استفاده از مهره سر گنبدی از باز شدن پیچ کالسکه ای از سمت بدون محافظ جلوگیری می کند.
2. پیچ کفسازی یا دکینگ
پیچ های دکینگ پیچ های خاصی هستند که برای نگه داشتن کف (سازه های مسطح بی سقف) به طور عمده برای کاربردهای بیرونی استفاده میشوند. پیچ های دکینگ از فولاد ضد زنگ یا فولاد کربنی ساخته شده اند و به طور خاص برای اتصال تخته های چوبی یا کامپوزیت به یکدیگر طراحی شده اند.
این پیچ ها به گونه ای ساخته شده اند که قادر به مقاومت در برابر پوشش هایی مانند زنگ زدگی و خوردگی هستند و به همین دلیل می توانند در شرایط محیطی مرطوب دوام بیاورند. رزوه های آن دارای لبه های تیز و باریک است.
3. پیچ های دوسر رزوه
پیچ‌های دو سر رزوه بست های رزوه داری هستند که برای تشکیل اتصالی که معمولاً در زیر جسم قرار دارد، استفاده میشوند. این پیچ ها برای دو تکه چوب یا دو قسمت که قادر به حرکت با هم هستند استفاده می شود. پیچ های دو سر رزوه دارای دو انتهای نوک تیز هستند که می توان آنها را در دو سطح فرو کرد، در نتیجه یک مفصل پنهان ایجاد می شود.
این پیچ ها، پیچ های بدون سر با رزوه در دو انتها هستند که می توانند پیچ چوب با پیچ ماشینی در هر دو سر یا ترکیبی از پیچ های چوب باشند. پیچ های دو طرفه به راحتی به جسم متصل یا جدا می شوند، بنابراین استفاده از آنها آسان است.
4. پیچ کناف (درای وال)
پیچ کناف معمولا برای اتصال پانل‌های درای وال (دیوار کاذب) به چوب های نرم یا استاد فلزی استفاده می‌شود. پیچ کناف از اشکال منحصر به فرد پیچ های خودکار با شفت استوانه ای است. این پیچ ها دارای رزوه های عمیق تری نسبت به پیچ های معمولی هستند و گام و طول نسبتا بالاتری دارند که از شل شدن آنها در درای وال جلوگیری می کند.
پیچ کناف دارای رزوه سخت و نوک صاف است که باعث می شود به راحتی سطح درای وال سوراخ شود اما به یک پیچ گوشتی برقی/شارژی نیاز دارد. این پیچ ها محکم ترند اما مانند پیچ های دکینگ دارای خاصیت مقاومت در برابر خوردگی نیستند. نیازی به از پیش سوراخ کردن محل اتصال ندارند زیرا نوک آن ها مانند مته است.
5. پیچ چشمی
پیچ چشمی به پیچی گفته می شود که در یک سر آن یک حلقه چشمی شکل و در سر دیگر آن شنک دارای رزوه وجود دارد. پیچ های چشمی برای اتصال ایمن به سازه یا سیستم استفاده می شوند، بنابراین بستن طناب ها یا کابل ها آسان می شود.
استفاده از آنها در فلز بسیار آسان است و پایداری و استحکام را فراهم می کند به طوری که می توان به راحتی یک جسم را با کمک طناب بیرون کشید یا بلند کرد. پیچ های چشمی معمولا به عنوان نقطه اتصال برای لنگر انداختن، کشیدن، فشار دادن یا بالا بردن استفاده می شود.
6. پیچ قاب بندی
پیچ های قاب بندی انواع پیچ هایی هستند که در ورقکاری، چوب، کف پوش کامپوزیت و تخته فیبر سیمان استفاده می شوند. این نوع خاص از پیچ ها به گونه ای طراحی شده اند که برای انواع مواد از کف چوبی سفت گرفته تا اجسام شکننده مناسب هستند.
عملکرد پیچ های قاب بندی مانند تیغه های اره گرد بر است زیرا از رسیدن خاک اره به لبه سوراخ پیچ جلوگیری می کند. پیچ های قاب بندی معمولا در نصب کابینت آشپزخانه و ساخت کفپوش ها کاربرد دارند.
7. پیچ سر فیلیستر
پیچ های سر فیلیستر، بست های ماشینی با سر چاک دار هستند. این سر پان ها شبیه پیچ های ماشینی هستند اما سر های بزرگ تری دارند که می تواند برای اتصال فلز یا چوب به فلز مفید باشند. اغلب اوقات به این پیچ ها، پیچ های سر پنیری نیز گفته می‌شود.
سر پیچ های فیلیستر در درجه اول برای سوراخ های خزینه دار انتخاب شده اند. این سرها که عمق قابل توجهی دارند آن ها را برای درایوهای رفت و برگشتی و اسلات مناسب می کنند. اما به طور کلی تر، پیچ های سر پنیر برای استفاده در ساخت ابزار و ماشین سازی انتخاب عالی هستند.
8. پیچ شش گوش
پیچ های شش ضلعی هستند که با یک سر شش گوش سوراخ دار و واشرفیس روی سطح تحمل ساخته میشوند. این نوع پیچ ها برای اتصال چوب یا فلز به چوب استفاده می شود از این نوع پیچ ها برای اتصال چوب یا فلز به چوب استفاده می شود. پیچ های شش گوش دارای تلرانس کم در ابعاد بدنه و دارای پخ می باشند.
پیچ های شش گوش دارای رزوه های فولادی کوتاه هستند که آنها را برای پروژه های بهسازی فضای داخلی خانه ایده آل می کند. این پیچ ها همچنین شامل یک واشر تخت در زیر سر پیچ هستند و کاربرد جامعی دارند. کاربرد عمده پیچ های شش گوش در اسکله ها، پل ها، سازه های جاده ای و ساختمان ها می باشد.
9. پیچ درایو چکش
پیچ های درایو چکش در دسته پیچ های خودکار قرار می گیرند. این پیچ ها معمولا با سرهای گرد ساخته می شوند که هیچ شکافی ندارد. پیچ های درایو چکشی برای نصب پلاک ها یا تابلوهای دیواری و همچنین بستن سوراخ های زهکشی استفاده می شود.
علاوه بر این، برای سازه های لوله ای مقاوم در برابر خوردگی بسیار مفید هستند. این پیچ ها عملکردی مشابه میخ ها دارند زیرا در موارد نصب سریع با استفاده از چکش در سوراخ قرار می گیرند. قبل از نصب آن ها، به یک سوراخ از پیش ساخته نیاز است تا کار با موفقیت انجام شود.
10. پیچ لگ
پیچ های لگ در کارهای سنگین به کار می روند و اغلب در ساختمان سازی برای بستن قطعات چوب به یکدیگر استفاده می شود. پیچ های سختی هستند که به صورت شش گوش یا مربع با رزوه های ضخیم ساخته می شوند و قادر به نگه داشتن قطعات کار سنگین هستند.
پیچ لگ به دلیل طول زیاد، اتصال طولانی مدت را ایجاد می کند. به همین دلیل است که از آنها برای اجسامی استفاده می شود که ممکن است تحت نیروی سنگین قرار گیرند یا بارهای سنگین را تحمل کنند. معمولا پیچ های بسیار سنگین‌تری از پیچ های چوب سنتی هستند. این پیچ ها با پیچ های معمولی چوب یا ورقکاری متفاوت هستند.
11. پیچ ماشینی
پیچ های ماشینی دارای یک سوکت در سر خود هستند که امکان چرخاندن آن را با استفاده از پیچ گوشتی فراهم می کند. این پیچ ها معمولا برای نگهداری قطعات ماشین ها در صنایعی مانند الکترونیک، مهندسی و تجهیزات تولیدی استفاده می شوند.
این پیچ ها به طور خاص برای بستن سوراخ رزوه شده به سطح با استفاده از مهره استفاده می شوند. این پیچ ها هنگام سفت شدن کشیده می شوند و بارهای کششی قطعات را به هم محکم می کند. معمولا از انتهای نوک تیز آنها برای اتصال قطعات فلزی به یکدیگر استفاده می شود. امروزه تقریبا در هر ماده ای از جمله نایلون، برنج، فولاد ضد زنگ و فولاد کربن دیده می شوند.
12. پیچ بنایی
پیچ های بنایی پیچ های مقاومی هستند که برای نگه داشتن مصالح محکم مانند بتن، بلوک بتنی سبک (CMU)، اتصالات ملات و آجر مورد استفاده قرار می گیرند. این پیچ ها از فولاد ضد زنگ یا کربن ساخته شده اند و با یا بدون پوشش ضد زنگ ارائه می شوند.
نصب پیچ بنایی به یک سوراخ از پیش ساخته با استفاده از مته کاربید یا مته چکشی نیاز دارد. پیچ های بنایی در دو نوع موجود هستند: سر صاف برای خزینه زنی، یا سر شش گوش واشردار برای قرار گرفتن در بالای سطح اجسام.
13. پیچ سر بیضی
پیچ های سربیضی، با سرِ برش خورده (در بخش زیرین آن) و طول پیچ های کوتاه تر که باعث می شود رزوه چفت و بست محکم تری داشته باشد شناخته می شوند. این پیچ ها تا حدودی سرشان خزینه ای است و تقریبا تا نیمه بالاتر از سطح قرار می گیرد.
پیچ های سربیضی دارای انتهای گرد هستند و به عنوان یک گزینه خوب برای جذابیت بیشتر کالا درنظر گرفته می شوند. این نوع پیچ ها به طور کلی در دو نوع پیچ سر گرد و پیچ سر بیضی فیلیپس موجود می باشند.
14. پیچ سر پان (کفه ای)
پیچ های سرپان از انواع رایج پیچ های غیر خزینه ای هستند که در چوب‌ها استفاده میشوند. این پیچ ها همچنین پیچ های خودکاری، خود حفاری و ماشینی هستند. دارای سرهای پهن، سطح تحمل مسطح و سر صاف با کناره های گرد هستند که روی اجسامی که به آن متصل میشوند قرار می گیرند.
با قطر بزرگتر و لبه های بلندتر و شیار درایو عمیق تر امکان افزایش گشتاور را فراهم و در عین حال خطر آسیب به پیچ را کاهش می دهد. این پیچ ها با تک برشی که در سر شکاف دار آن وجود دارد از آن دسته از پیچ های سر پانی هستند که با هر پیچ گوشتی کار می کنند. هدف اصلی استفاده از پیچ های سر پان، محکم کردن اجزای فلزی مانند ماشین آلات و قطعات موتور خودرو است.
15. پیچ نئوپان
پیچ نئوپان پیچی است که تمام طول آن رزوه شده است. مزیت این پیچ ها این است که رزوه بلندتر آن درگیری و نیروی کشش بیشتری ایجاد می کند. این نوع پیچ برای چوب های کامپوزیت مانند نئوپان چند لایه طراحی شده است و توسط کابینت سازان مورد استفاه قرار می گیرد.
پیچ های نئوپان شبیه به پیچ های درای وال هستند اما طول آن ها کوتاه تر از پیچ های درای وال استاندارد است. به دلیل وزن سبکی که دارند به راحتی قابل حمل و کنترل هستند.
16. پیچ چهارگوش
پیچ های چهارگوش مانند پیچ های شش ضلعی هستند، اما به جای سر شش لبه، سر چهار لبه دارند و برای کار با آچار طراحی شده اند. این پیچ ها از زیر سر رزوه شده اند.
عملکرد و هدف استفاده از یک پیچ چهارگوش، اندازه سر پیچ را تعیین می کند. از این نوع پیچ برای سفت کردن مهره و اتصال دو قطعه استفاده می شود. پیچ های چهارگوش تا پیش از اهمیت یافتن پیچ های شش گوش پیچ های استاندارد صنعت بودند.
17. پیچ شیروانی
پیچ های شیروانی دارای نوک بسیار تیز هستند که تقریبا به عنوان مته عمل می کنند و در حین نصب سوراخ های خوبی ایجاد می کنند. از آنجایی که آنها نوک مانند مته دارند، نیازی به سوراخ از پیش ساخته ندارند. این پیچ ها معمولا برای سوراخ‌کاری سریع در فلز و چوب استفاده میشوند.
پیچ های شیروانی با نوک شیاردارشان مشخص می شوند. می توانند سوراخ های مورد نیاز در اجسام سخت را خودشان ایجاد کنند و این باعث می شود که به ابزار نیاز نداشته باشید. این پیچ ها به دلیل نوک پیچ خورده ای که دارند شبیه مته هستند لذا به راحتی قابل تشخیص اند.
18. پیچ تنظیم
پیچ تنظیم پیچی است که برای محکم کردن یک جسم در داخل یا روی یک جسم دیگر مانند ثابت کردن یک قرقره یا چرخ دنده روی یک شفت با اعمال فشار و/یا اصطکاک استفاده می شود. پیچ تنظیم معمولا بدون سرپیچ و برای اتصال دو جسم در سوراخ رزوه داری که در آن دو ایجاد شده قرار می گیرد.
هنگامی که پیچ در جسم اول قرار می گیرد، انتهای پیچ تنظیم محکم به جسم دوم فشار می آورد و مانند یک گیره عمل می کند. اغلب بدون سر هستند و تمام طول آنها رزوه شده است تا کاملا در داخل سوراخ قرار گیرند.
19. پیچ شانه دار
این نوع پیچ در یک قسمت قرار می گیرد و یک اتصال مفصلی با چرخش آزادانه در قسمت دیگر ایجاد می کند. شامل یک شنک با قطر بیشتر درست در زیر سرش و قطر کمتر در قسمت رزوه شده اش می باشد.
این طراحی اجازه می دهد تا یک پیچ شانه دار محکم در یک قطعه قرار بگیرد بدون اینکه قطعه دیگر را قفل کند، و به آن یک فاصله محوری می دهد. این پیچ ها با عمل به عنوان شفت برای چرخاندن بخش هایی مانند بلبرینگ شانه ای تنوع عملکردی زیادی دارند.
20. پیچ ورقکاری
پیچ های ورقکاری می توانند دو ورق فلز را به انواع دیگر فلز مانند لوله متصل و اجسام فلزی را به یکدیگر محکم و سفت کنند. این پیچ ها در انواع تخت، شش گوش و گرد در دسترس هستند.
پیچ های ورقکاری دارای نوک تیز و رزوه ظریف در طول شنک هستند. مزایای استفاده از این پیچ ها نفوذ عالی و مقاومت در برابر خوردگی است.
21. پیچ سرسوکتی (آلنی)
پیچ سرسوکتی نوعی پیچ ماشینی است که دارای سر استوانه ای شکل با سوکت شش ضلعی است. با توجه به سر استوانه‌ای و ویژگی آچار داخلی، استفاده از آنها در مکان‌هایی که مرطوب شدن پیچ مطلوب نیست، امکان پذیر است.
این پیچ ها زمانی که نیاز به یک بست برای قرار گرفتن در زیر سطح اجسام دارید، عالی هستند. هر جا که به یک اتصال نیاز باشد، می توانند بسیار قوی و قابل اعتماد باشند و همچنین در برابر خوردگی نیز مقاوم هستند.
22. پیچ نوک مته ای
پیچ های نوک مته ای لبه های تیز دارند زیرا عمق سوراخ کمی بیشتر از پیچ است. این آرایش از قفل شدن فلزات در داخل دستگاه جلوگیری می کند. این پیچ ها اغلب در چوب و فلز استفاده می شود.
هدف از استفاده از پیچ های نوک مته ای کاهش ایجاد تنش های داخلی ابزار است، بنابراین آنها را برای اجسام بسیار سخت ایده آل می کند. بر خلاف پیچ رزوه ساز، لبه برشی ندارد و استفاده از آن در اجسام با مقاومت فشاری کم مشکل است.
23. پیچ واشردار
این نوع پیچ ها به عنوان فنر عمل می کنند تا فاصله بین مهره و سر پیچ را کاهش دهند. پیچ های واشردار در انواع و اندازه های مختلف موجود هستند.
در واقع برخی از انواع این پیچ ها دارای دندانه هایی هستند که به سطح نفوذ کرده و سر پیچ را در قطعه کار قفل می کنند. در این نوع، صفحه واشر درست زیر سر قرار می گیرد و سطح تحمل صافی را برای محکم بستن فراهم می کند.
24. پیچ چوب
همانطور که از نام آن پیداست از این نوع پیچ برای اتصال قطعه چوبی استفاده می شود. پیچ چوب معمولا از برنج، فولاد و برنز ساخته می شود. پیچ های چوبی دارای رزوه های مختلفی هستند و سر های گوناگونی دارند.
به سمت بالای پیچ که حرکت می کنیم، کمی باریک می شود، قطر پیچ از نوک آن بیشتر است. ممکن است تا حدی یا به طور کامل شنک آن ها پوشیده از رزوه باشد. اندازه سر این پیچ به کاربردهای مختلف بستگی دارد.
25. پیچ جوش
این پیچ ها برای نگه داشتن آیتم در محل با واشر و مهره، باید با یک شفت به یک سطح فلزی جوش داده شوند. پیچ ابتدا با ذوب نقطه مخصوصی که روی پیچ ایجاد شده به صفحه جوش داده می شود.
پیچ جوش داده شده از سر برآمده می شود تا امکان جوشکاری بدون هیچ سوراخی را بدهد. سپس گل میخ جوش به قطعه ای فلز که روی پایه فلزی قرار گرفته است متصل می شود. پیچ های جوش در صنایع خودروسازی، صنعتی، دریایی، ساختمانی و هوافضا استفاده می شوند.
26. پیچ ضد سرقت
باز کردن پیچ های ضد سرقت بعد از نصب بسیار دشوار یا غیرممکن است. این پیچ ها برای استفاده در ساختمان ها یا مناطقی که برای عموم در دسترس است به عنوان وسیله ای برای کنترل یا جلوگیری از خرابی مناسب هستند.
پیچ های ضد سرقت نوعی از پیچ های حفاظتی هستند که می‌توان آن ها را از درایو غیر متعارفی که دارند تشخیص داد که در نتیجه دستکاری یا جدا کردن آنها دشوارتر است. این پیچ ها عمدتا در زندان ها برای ایمن سازی موادی مانند پلاک خودروها، ناودان ها و توری کباب پز استفاده می شوند.
جمع بندی
در طیف پیچ های چوب و پیچ های کف سازی تا پیچ های مخصوص ماشین کاری، نجاری یا فلزکاری، انتخاب بست مناسب باعث می شود پروژه شما به راحتی و بدون مشکل پیش برود. همانطور که می دانید انواع مختلفی وجود دارد، بنابراین خرید پیچ های مناسب بهترین نتیجه را برای پروژه شما فراهم می کند.
